Şimdi bir anketten bahsetmek istiyorum. SİYAD (Sinema Yazarları Derneği) üyelerinden en beğendikleri 10 yerli filmi yazmalarını istemiş. Sonuçlar şöyle:
10- Bir Zamanlar Anadolu’da (10’dan başlayalım da heyecan olsun ama eminim bazıları direkt gidip birinci filme bakacaklardır. İlginç bir halkımız var doğrusu. Normalde filmlerde spoiler verirsen kavga çıkartırlar ama bazen öğrenciler filmin sonunda ne olduğunu soruyorlar.)
9- Masumiyet
8-Selvi Boylum Al Yazmalım
7-Sürü
6- Muhsin Bey
5-Vesikalı Yarim
4- Anayurt Oteli
3-Sevmek Zamanı
2-Yol
1- Birinci film hangisi acaba? Bence buraya bakılırsa tahmin edilebilir çünkü bu listede henüz görmediğimiz ama çok büyük olan bir tane film kaldı. Elbette Yılmaz Güney’in Umut’undan bahsediyoruz, deli misiniz?
Liste bu şekilde. Bu filmlerin hemen hemen hepsiyle ilgili kişisel hikâyem var. Bu filmlerle ilgili kitaplarda çok olumlu şeyler okuyordum. Çoğunu visidi’li yıllarda yıllarca aradım. Vesikalı Yarim’in visidi’sini Ankara Kızılay’da bir gün tesadüfen görünce hemen cebimdeki Somali nitelikli işçi yevmiyesine denk gelen parayı hiç tereddüt etmeden sidi’ye verip, okula gitmeyip, koşarak eve gitmiştim.
Anayurt Oteli’nin filmine bir türlü ulaşamayınca bari kitabını okuyayım demiştim. Sevmek Zamanı, izlemeden aşık olduğum bir filmdi ama izleyince o kadar da abartılmaması gerektiğini düşünmüştüm.
Madem öyle tek tek kısaca bahsedelim: Bir Zamanlar Anadolu’da: Bana göre NBC Türkiye’nin gelmiş geçmiş en iyi yönetmenlerinden, belki de birincisi. Hatta evrensel düzeyde sunulabilecek tek isim. Benim fetiş NBC filmim Uzak’tır ama bu da beni derinden sarsmıştı. Mehmet Kahraman’a buradan selam ediyorum. Kendisine beş sene veriyorum. Eğer NBC ile ilgili olumsuzdan nötre dönmezse kendisiyle olan dostluğumu gözden geçireceğim. Kendi adıma Hüsnü Arkan için elimden gelen her şeyi yapacağıma dair söz veriyorum.
Masumiyet: Türkiye’de gerçekçiliği başlatan filmdir ama Zeki Demirkubuz adlı umutsuzluk gerillasını bize armağan ettiği için çok tutmam bu filmi.
Selvi Boylum Al Yazmalım: Bu filme ulaşmak hiç zor olmamıştı. Sanırım 30 kere falan seyretmişimdir. Bence en iyi 10’da olmaması gereken tek film bu. Biraz duygusal düşünülmüş bence. Türkan Şoray ve Kadir İnanır’ın inanılmaz enerjisi, emek taraftarlığı filmi bir Yeşilçam filmi yapmaktan kurtarmıyor ki…Yeşilçam filmleri canımızdır ciğerimizdir tamam ama bir sanat dalı olarak sinema başka bir şeydir…
Sürü: Dün Yol’la ilgili söylediklerim bu film için de geçerli. Napirsen, gelmişem, gitmişem dışında bir problemi yok.
Muhsin Bey: İşte bu…Turgut Özal Türkiye’si, İbrahim Tatlısesizm, one man show falan hepsi bu filmde çok iyi bir şekilde var.
Vesikalı Yarim: İncelikli film diye bir tabir vardır. İşte bu, o. Saygı duyuyorum.
Anayurt Oteli: Film uyarlaması kitaptan daha iyi olan çok az eser var. The Godfather hemen akla gelenlerden. Bu film onlardan biri değil yani film, kitap kadar iyi değil ama film olarak bir sinek ikilisi de değil.
Sevmek Zamanı: Kabul etmeliyiz ki avangard (zamanının ötesinde) bir film. Yoğun ve başarılı bir sembolizm var. Tam bir yönetmen işi. Gideri var.
Yol: Dün bahsettik.
Umut: Üniversite yıllarında Ankara Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nin bir odasında videodan seyredince bu filmi allahım kaymıştı. Sonra da birçok kez izledim. Ne kadar zordu bu filme de erişmek. Şimdi Youtube’da tek parça var. Tek kelimeyle sinemanın dibi. Isdırırım, yalarım.
Bu listeye bakınca kendi Top 10’umu da çıkarttım. Bu Top 10 işlerinde geriliyorum. Esnaflık yapıyorum ve eğer elde 12, 13 film varsa ve hiçbirini çıkartmaya kıyamıyorsam Top 12, Top 13 falan diye adlandırıyorum. Bir de maddeleri harf sırasına göre vererek başka bir esnaflık örneği sergiliyorum. Bu sefer de öyle yapacağım. İşte benim harf sırasın göre düzenlenmiş Top 13’üm.
1- Bir Zamanlar Anadolu’da
2- Bornova Bornova
3- Canım Kardeşim
4- Çoğunluk
5- Düttürü Dünya
6- Muhsin Bey
7- Otobüs
8- Sarı Mersedes
9- Sonbahar
10- Tabutta Rövaşata
11- Umut
12- Uzak
13- Yol
Bunlarla ilgili tek tek düşüncelerim ve anılarımı başka bir yazıda yazmak istiyorum.
İyi günler.
Görüşürüz.
Not 1: Yazım yanlışlarına bakamayacağım.
Not 2: Tunç Okan’ın toplam dört filminden ikisi listeme girmiş.
Not 3: İbrahim Toy acaba bu filmlerden birini izledi mi?
Not 4: Ankara’da geçen filmlere özel bir saygım vardır. İstanbul gibi sinematografik bir şehri değil de Ankara gibi renksiz bir şehir tercih ederek aslında risk alıyorlar ki bu saygı duyulması gereken bir davranış. İstanbul garantidir.
Not 5: En bi sevdiğimin ismini verebilirim sanırım: Uzak.
Not 6: Banker Bilo, Otobüs’ten aşırmadır.
