“1984”

AVAM YAZI:

BAŞLIK: HA SİKTİR LAN!

Mustafa Kemal’in bir sözü vardır: “Komünizmin başı görüldüğü yerde ezilmelidir.” Şimdi, birlik ve beraberliğe en çok ihtiyaç duyduğumuz şu günlerde Mustafa Kemal’den alıntı yaptık diye kimse anlamlar çıkarmaya çalışmasın. Sen liberal, sen Kemalist, sen kimlik siyasetçisi…Senin gibi düşünmüyoruz. Troçkist, senin gibi de düşünmüyoruz. Tersinden giderek diyorum ki anti-komünizmin başı görüldüğü yerde ezilmelidir.

1984 tarihli “Nineteen Eighty-Four/1984” adlı filmde anti-komünizm var. Şimdi bu filmi eşşeğin şeyine sokup çıkaracağım.

Bu filmde anti-komünizm olduğu düşüncesi tartışmalı. Tartışanlar filmin totaliterizm karşıtı olduğunu iddia ediyorlar. O zaman film anarşist bir bakış açısına sahiptir demektir. Aynı kapıya çıkar. İşçi sınıfının çıkarına olmayan her şey otomatikman burjuva sınıfının çıkarına demektir. Ben demiyorum, Lenin diyor. Lenin’i “arada sırada” dinlemek fena olmaz diye düşünüyorum.

Bu film herkesin bildiği aynı adlı George Orwell kitabından uyarlama. Ben kitabı okumadım. Filmin kitabı tam olarak yansıtamadığı düşünülüyor ki bu her zaman böyledir. Yani sinema tarihinde memnun kalınmış edebiyat uyarlamaları çok çok azdır. Fakat kimse filmin, kitabın tersi bir bakış açısına sahip olduğunu iddia etmiyor. Yani doğrultu aynı. O zaman filmi ciddiye alabiliriz.

1984 bir distopya. Yani gelecekte oluşacak kötü bir yaşamı resmediyor ama aklı başında herkes anlıyor ki 1948 yılında yazılan bu kitap Sovyetler Birliği ve Stalin’i hedef alıyor. Bu kabak gibi ortadadır.

“Totaliter” bir rejim var. “Devlet” her şeye karışıyor. Yiyeceğine, içeceğine, giyeceğine falan. Bir de aşk yasak ki tam bir esnaf anti-komünizm işi. Aşkı yasaklayan komünistler fikri iyi ciro yapar doğrusu…

Bu cümleyi anti-komünistleri eleştirmek için çok kurmuştum: Bunlar sosyalizmi kurmayı kolay bir şey zannediyorlar. Nazi Almanya’sını dize getirmeyi kolay bir şey zannediyorlar. Herkesi ama herkesi memnun ederek sosyalizmi kurmak…Piknik yaparken bile insanlar bunu başaramıyorken dünyanın en zor işi olan sosyalizm kurulurken her allahın kulunu veya her evrim süreci ürününü memnun etmek neden bekleniyor? Bu politikadır. Art niyetli bir politika. Bunu bekleyen bu art niyetli politikaya alet olmuş olur.

Tarihte zorun rolü üzerine sayısız Marksist düşünce, beyanat vardır. Yine bizi bu konuya değinmek zorunda bıraktılar. Tarihte zorun rolüne aşık falan değiliz ama bu olmadan iyi, güzel şeyler olabileceğini düşünen varsa gitsin mutfağa bir çay koysun. IŞİD militanları önünde karanfille dursun falan.

Geç bu işleri George Orwell. Kendini uyanık zannediyorsun ve malı götürmüşsün belli ama yemezler. Diğer bütün insanlar gibi senin de kuşkun olmasın Stalin geri gelecek. Big brother(hood), sen ve senin gibi kıl kuyrukların…tepesine çökecek!

Bu yazı 1984, George Orwell, Nineteen Eighty-Four, Stalin, troçkizm kategorisine gönderilmiş. Kalıcı bağlantıyı yer imlerinize ekleyin.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.