Ya sev ya terket cCc anlamına gelen başlıktaki cümleyi “Born on the Fourth of July”/Doğum Günü Dört Temmuz” (1989) filminde dört kere gördüm. Şu hayatta anlamakta zorlandığım insan türünden birisi de milliyetçiler veya x,y,z olmayı hayatının merkezine yerleştirenlerdir. Hiç kimsenin hiç kimseye doğuştan gelen bir üstünlüğü olduğunu düşünmüyorum. Bu düşüncem Türklük için de Müslümanlık için de aynı. Eğer illa övünülecek bir şey olacaksa bu, kişinin hayatta başardıkları veya ne kadar az bireyci, çıkarcı olduğu olmalıdır. Hiçbir emek sarf edilmeden elde edilen Türk, Amerikan, x,y,z gibi sıfatlar ancak düşünce dünyası boş olan insanlar için övünülecek bir şey olmalı. Filmdeki Ron Kovic adlı genç Amerikalının da düşünce dünyası böyle bomboş şeylerle dolu. Ufku lise tarih kitabı seviyesinde. Her milliyetçide olduğu gibi hayali düşmanları var. Çok fazla sağlıklı düşünmeden, biraz da çaresizlikten Vietnam savaşına deniz piyadesi olarak katılıyor. Birçok filmden bildiğimiz üzere bu deniz piyadeleri en zorlu eğitimden geçen, en zor şartlarda savaşan birlikler. Film Ron Kovic’in okulunun son günü düzenlenen okul balosundan (prom) bir anda Vietnam sahillerine bir geçiş yapıyor . Birden sertleşmeye başlıyor. İlk şoku masum sivilleri öldürünce yaşıyor Kovic ve sonra savaş namussuzluğu kendisini kıskıvrak yakalıyor. Vurulmasıyla birlikte hastaneye kaldırlıyor ve filmin sertlik derecesi iyice kendini hissettiriyor. Sonrasındaysa film zaten zapt edilemiyor. Kovic’in eve döndükten sonra bir gece eve sarhoş gelmesinde yaşanan diyaloglar veya Meksika’da iki tekerlekli sandalyeye mahkum askerin kavga sahneleri var ki katlanılacak gibi değil. Şikayetçi olduğum sanılmasın. En beğendiğim 10 savaş filmi yazım içim liste yaparken dokuz filmde kalmıştım. Yıllar önce bu filme televizyonda Türkçe dublajla başlayıp sonunu getirememiştim. Listeyi tamamlamak adına izlemek istedim “BOTFOJ”u ve hiçbir soru işaretine sahip olmadan listeye ekleyeceğim. Kendisi de Vietnam savaşında savaşmış olan tartışmalı yönetmen Oliver Stone’dan film izlemeyeli bayağı olmuştu. Kariyerinin son dönemindeki işleri beğenilmese de ilk dönem kariyeri hep tartışmalar filmler çıkartarak geçmiştir Stone’nun. Türkiye’de hep “Midnight Express/Geceyarısı Ekspresi”nin senaristi olarak tanıtılır ama aslında çok iyi ve çok doğru filmler çekmiştir Oliver Stone. Bundan önceki Vietnam filmi “Platoon/Müfreze” (1986) de başka bir yazıya konu olması gereken olağanüstü bir filmdir bana göre. Zaten o da listede yer alacak. En yakın zamanda Vietnam üçlemesinin son ayağı olan “Heaven & Earth”ü de izleyeceğim. Kendisine bu filmi yaptığı için taa buralardan teşekkür ediyorum. Kovic rolünde Tom Cruise da efsanevi bir anti-kahraman performansı sergiliyor. Dört dörtlük bir oyunculuk performansı. “BOTFOJ” mutlaka görülmesi gereken bir başyapıt bana göre.
