*Yorum bölümünde “Lenin’le İlgili Ayrıntılar” derlemesini yaptığımız gibi burada da ara ara gıybet yapacağız.
*Stalin olağanüstü biriydi. Normal biri değildi kesinlikle. Tarihte bu kadar ön plana çıkmış bireyler böyle olmak zorundadırlar zaten.
*Troçki’ye göre o bir “Asyatik” taşralıdır ve sıradan biridir.
*Stalin ile ilgili yazılmış binlerce kitap vardır.
*Babası “Beso” Çugaşvili bir ayakkabıcıydı ve alkolikti. Annesi “Keke” Ekaterina baskın bir karakterdi.
*Gürcistan’ın Gori şehrinde doğmuştur. Bugün orada doğduğu ev müze olarak işlev görmektedir. Bir heykeli, bu şehre dikilir kaldırılır dikilir kaldırılır. Son durumu bilmiyorum.
*1912 yılında Stalin mahlasını kullanmaya başlamıştır. Bir sevgilisinin adı Lumilla Stal’dır. Stalin Rusça “çelik adam” anlamına gelmektedir. Genelde arkadaşları kendisine Rusça’da Iosif’in yuvarlaması olan “Soso” diye hitap ederdi. “Koba” diye çağrıldığı da olmuştur. Ünlü Bolşevikler onlarca takma ada sahipti zaten.
*Sesi çok güzeldi. Gençlik yıllarında düğünlerde para karşılığı şarkı söylemişliği vardır. Şiir yazardı.
*Votka çok sevmezdi. Şampanya ve Gürcü şarabı favori içkisiydi.
*Çocukken geçirdiği çiçek hastalığı yüzünde kalıcı izler bırakmıştır. Sol kolu da at arabası çarpması sonucu sakat kalmıştı.
*Okula gitmeden okumayı öğrenmişti ve kendisini öyle geliştirmişti ki papaz okuluna ikinci sınıftan kabul edildi.
*1.64 boyundaydı. Lenin ondan da kısa boyluydu.
*Okumaya, kendini geliştirmeye manyaklık derecesinde bağlıydı. Günde 500 sayfa okuduğu oluyordu. Öldüğünde kütüphanesinde 20.000 kitap vardı. 10.000 tanesinin üzerine not alınmıştı.
*13 yaşındayken bir gecede Darwin’in “Türlerin Kökeni”ni okudu ve dini inançları sarsıldı.
*Shakespeare’nin “The Tempest/Fırtına” oyununa edebi eleştiri yazabilecek kadar edebiyata aşinaydı.
*Elbette çapkın birisiydi fakat işi gücü kadın peşinde koşmak olan birisi değildi. Sürgündeki Bolşevikler için köylü kadınları ayartmak sıradan, kimsenin yadırgamadığı bir davranıştı.
*Molotov’a göre sosyalizm için feda etmeyeceği hiçbir şey yoktu.
*1912’de Lenin’in girişimleriyle Bolşevik Parti Merkez Komitesi’ne seçildi.
*Tüm dünyada ses getiren 1907 Tiflis banka soygunu emrini bizzat Lenin’den almıştır.
*1902 yılında Batum’u birbirine kattı. Oradaki Rothschild şirketinde çalışan 16.000 işçiyi örgütledi ve greve gitti.
*Sinemaya tutkuyla bağlıydı. Zaten Stalin bütün duygularını tutku derecesinde yaşıyordu. “Hollywood benim olsa. Komünizm fikrini dünyaya yayardım.” demiştir.
*1900-1910 yılları arasında Kafkasya’da hemen hemen her günü şiddet dolu gizli devrimci faaliyet içerisinde geçmiştir. Sürgünler hariç.
*Lenin’i ilk kez 1905’te Tampere Konferansı’nda görmüştür. Lenin’in konferansa geç geleceğini ve her şeyi çözeceğini düşünmüştür. Salona gittiğinde Lenin2in sıradan üyelerle sohbet ettiğini görünce hayal kırıklığına uğrar. Bir de dış görünüşü itibariyle hayal kırıklığına uğrar. “Dağların Kartalı” bu mudur?
*Lenin, Stalin’in yazdığı “Ulusal Sorun ve Marksizm” adlı kitabı okuyunca ilk başta onun yazdığına inanmaz.
*İlk eşi Kato’nun cenazesinde bile sonuna kadar duramadı. Peşinde hafiyeler olduğu için ayrılmak zorunda kaldı.
*İkinci eşi Nadya’nın psikolojik sorunları vardı ve intihar etti.
*Günde 16 saat çalışırdı.
*Kendisine göre 10 milyon Gulag sürgün edildi. Molotov’a göre 20 milyon. Gulaglar sığırları kamulaştırmaya vermemek için Rusya’nın sığır sayısının dörtte birini telef ettiler.
*Kaganoviç Moskova’nın adını “Stalinagard” olarak değiştirmeyi önermiştir. Stalin buna karşı çıkmıştır.
*Aslında kişi kültüne direk olarak karşı çıkmamıştır. Sebebi çok basit: İşe yarıyordu.
*Stalin’in ilkelerde esneklik, reel politika uygulaması, geri çekilme, taviz verme, masaya oturma, konuşma “görüşme”, sınıf uzlaşması konularında yaptıklarıyla ilgili yüz madde yazabilirim. Başka bir yazıya artık.
*1920’li yıllarda ikinci dünya savaşının çıkacağını tahmin etmiştir.
*Anadolu’daki burjuva iktidara yardım edilmesi konusunda MK’da red oyu verenlerden biridir.
*Troçki, onu ilk gördüğündeki “sarı gözlerindeki öfkeyi” aklından çıkartmamıştır.
*Ekim Devrimi zamanında altı gün uyumamıştır.
*Almanlara oğlu esir düşmüştür. Naziler oğluna karşılık esir generalleri talep ederler. “Benim oğlum bir erdir. Ona karşılık ancak bir er verebiliriz” der. Oğlu Naziler tarafından öldürülür.
*Lenin: Koba komuta edebilen biri. Ona veremeyeceğimiz görev yoktur.
*Nisan 1917’de MK seçimlerinde Lenin ve Zinovyev’in ardından üçüncü olmuştur.
*Temmuz günlerinde Lenin’i Finlandiya’ya kaçırırken bizzat Stalin, kendisinin bıyığını ve sakalını kesmiştir.
*Çok pipo içerdi.
*30 yıl ona en yakın kişilerden biri olan Kaganoviç: En az altı tane Stalin tanıdım.
*Koba ismi Kazbegi’nin bir romanındaki Kafkas eşkiyasının adıdır.
*Molotov’a göre Stalin’i Beria’nın zehirlemiş olma ihtimali vardır.
*1936 yılında, Bolşevik Parti’nin bütün kademelerinin seçimle işbaşına gelmesi için anayasal değişiklikler için uğraşmıştır ama bu isteğini kabul ettirememiştir. Kadrolarda atalet sorunu görmüştür. Sanıldığının aksine her şey gücü yeten bir insan değildi.
*Oğluna “Ben Stalin değilim. Stalin Sovyet iktidarıdır”
*”Hitler’in ne yapmak istediğini biliyorum. Beni kurnazlıkla alt ettiğini zannediyor oysa onu oyuna getiren ben oldum.” Anlaşmadan sonra Hitler’in sağlığına kadeh kaldırmıştır.
*General Jukov ona karşı çıkabiliyordu.
*Hitler’in üç milyon askere, 3600 tanka, 600.000 motorlu araca, 7000 topa, 2500 uçağa, 625.000 ata sahipti.
*Almanlar Moskova’ya 100 km kadar yakınlaştılar. Stalin, Moskova’yı terk etme önerilerine sert bir şekilde hep karşı çıktı.
*Savaş esnasında, şu anda Moskova’da bulunan Kristye Prudiy metro durağındaki sığınakta bulunuyordu genelde.
*Bir benzerinin olduğu ve yorgun olduğu günlerde törenlerde onun halkı selamladığı iddia edilmiştir. Saddam için de aynı iddialar öne sürülmüştü.
*Churchill’e “şeytan komünisttir tanrı muhafazakar”
*”It Happened One Night”ı severdi.
*Batum’daki görev icabı girdiği gece bekçiliği dışında hiçbir işte çalışmadı.
*Rolls Royse’a binerdi.
*SSCB İsrail’i tanıyan ilk ülke oldu.
*1920’li yıllarda birçok kez genel sekreterlik görevinden alınmayı istedi ama MK reddetti.
*Ev ev dolaşırdı / Sürgün bir cin gibi / Ve dalgın melodisinde / O derin gizlilikte sakladığı / O altın şarkı / Vicdanları aydınlattı / Ve o yatışmış insanlar şarkıcıya derin minnetlerini sunardı / Ama sarsılıp kendilerine geldiklerinde / Dehşetle dolup / Zehir dolu kupalarını kaldırdılar / Ve dediler ki “iç melun” / Biz o tanrısal doğruyu değil / Dünyasal yalanı yeğleriz
*Ok atmayı severdi.
*Çok büyük bir taktik ustasıydı.
*1936 yılında 1 Ocak’ı tekrar tatil yaptı.
*İkinci Dünya Savaşı öncesinde Fransa’yla işleri bozmasın diye Engels’in enternayonalist bir makalesini sansürledi.
*Abdurrahman Dilipak yaka giyerdi hep.
*Ağzı bozuk bir insandı.
